Vrijmetselarij staat voor vrijheid van denken, gelijkwaardigheid, respect en verdraagzaamheid, een tijdloze levenshouding die naar verbinding zoekt. Vrijmetselaren vinden daarom dat een andere mening niet bedreigend maar juist verrijkend is. In de loge streven de leden met elkaar naar bewustwording en zelfontplooiing om daarmee bij te dragen aan een leefbaarder en rechtvaardiger samenleving.
Het gedachtegoed heeft zich sinds 1717 vanuit Groot-Brittannië wereldwijd verspreid. In ons land werden vanaf 1734 de eerste loges opgericht.
De museale collectie, de bibliotheek en de archieven vormen tezamen één ondeelbaar geheel. Dit unieke bezit behoort internationaal tot de belangrijkste culturele erfgoederen in zijn genre. Het museum vertelt over de maatschappelijke invloed van het maconnieke gedachtegoed. De betekenis gaat echter veel verder dan meer dan drie eeuwen getuigenis van de ontwikkeling van vrijmetselarij. Een gedachtegoed dat tegen autoritair gedrag van kerk en staat is ingegaan door vrijheid van denken, gelijkwaardigheid, respect en verdraagzaamheid te bepleiten, heeft immers actief meegeschreven aan de sociale, religieuze, politieke en culturele geschiedenis van een land als Nederland.
Talrijke voorwerpen en portretten van bekende vrijmetselaren uit het heden en verleden zijn zichtbaar. In de plechtige Werkplaats ziet u een film met fragmenten van een inwijding.